بازنمایی از اصول و سیاست‌های فرماندهی امیرالمومنین (ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه جامع امام حسین، تهران، ایران

چکیده

هدف مقاله تبیین اصول و سیاست‌های فرماندهی بر خاسته از گفتمان دفاعی امیرالمومنین† است. برای دستیابی به این هدف از روش تحلیل محتوا، از نوع داده‌بنیان، استفاده شده است. به این منظور، ابتدا، کلیة گفتمان‌های دفاعی امیرالمومنین†، با محوریت نهج‌البلاغه، استخراج و واژه‌های مرتبط با حوزه‌های دفاعی تجمیع و براساس اصول حاکم بر روش داده‌بنیان تقسیم‌بندی گردید و سپس با به‌کارگیری روش استدلال و برهان به تحلیل و نتیجه گیری و تبیین مسائل پرداخته شد. در فرهنگ علوی، اصول و سیاست‌ها با استناد به قرآن و سیره و سنت رسول خدا… و ائمه اطهار‰ هویت می‌یابد. در این گفتمان، اصول حاکم بر فرماندهی در پنج اصل واقع‌نگری، حق‌مداری، کمال‌جویی، خدامحوری و انسان‌مداری تجمیع می‌شود و سیاست‌های فرماندهی در این گفتمان باتوجه به‌نوع نگاه به خدا، انسان و نقشی که دیگران و جهان هستی در زندگی انسان دارد برشمرده می‌شود، که احیای احکام الهی، اخلاص در رفتار، بصیرت در عمل، حرمت حریم انسان‌ها، پاسداشت حقوق طبیعی انسان‌ها و پشتیبانی از مظلومان و ضعیفان و توجه جدی به وضعیت و موقعیت مدافعان، و نیز دشمن‌شناسی، راه‌شناسی و جبهه‌شناسی و تکلیف‌گرایی با شعار احدی‌الحسنیین از مهم‌ترین ردیف‌های این سیاست‌هاست.

کلیدواژه‌ها


قرآن.
شریف رضی، محمد بن حسین (1414). نهج البلاغه، مصحح صبحی صالح، قم، هجرت.
سینا، ابوعلی (1368). الاشارات و التنبیهات، با ترجمة س. ملکشاهی، قم، نشرالبلاغه.
اسمیت, ف. ج. (1372). ذهنیت فلسفی در مدیریت آموزش 63، با ترجمة بهرنگی, تهران.
بابائی, محمدباقر (1384). مبانی استراتژی فرهنگی از دیدگاه علی†، تهران، دانشگاه امام حسین†.
ــــــــــــ (1388). رمز موفقیت در تحقیق، تهران، فکر و بکر.
ــــــــــــ (1390). «جهانی شدن در فرهنگ علوی»، مطالعات راهبردی جهانی شدن.
ــــــــــــ (1392). سبک فرماندهی در فرهنگ علوی، تهران: دانشگاه جامع امام حسین†.
بستانی, محمد (1378). الاستراتیجیهْْ العسکریـهْْ عند الامام علی†. با ترجمة ع. اکبری, تهران، سازمان تحقیقات خودکفایی بسیج.
جعفری, م. (1378). جهاد در اسلام، تهران، نشر فرهنگ اسلامی.
سجادی, سیدجعفر. (1367). فرهنگ معارف اسلامی، تهران، شرکت مؤلفان و مترجمان.
علیخانی, علی‌اکبر (1379). توسعة سیاسی از دیدگاه امام علی†، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی.
عمیدزنجانی, عباسعلی (1363). جهاد از دیدگاه امام علی†، تهران، وزارت ارشاد اسلامی.
فلیپ جی, ا. (1374). ذهنیت فلسفی در مدیریت دانش، تهران، کمال.
هلالی، سلیم بن قیس (1415). اسرار آل محمد، با ترجمة اسماعیل انصاری، قم، نشر الهادی.
کلینی, محمد بن یعقوب بن اسحاق (1407). الکافی، قم، دارالکتب الاسلامیه.
مطهری, مرتضی (1364). اسلام و مقتضیات زمان، تهران، صدرا.
ــــــــــــ (1374). انسان در قرآن، قم، صدرا.
ــــــــــــ (1390). حماسة حسینی، جلد 1، تهران، صدرا.
مظفر, م. (1362). المنطق. قم، مصطفوی.
ملکی‌فر, عقیل. (1385). الفبای آینده‌پژوهی: علم وهنرکشف آینده و شکل بخشیدن به دنیای مطلوب فردا، تهران، کرانة علم.
نوایی, علی‌اکبر (1380). «بنیاد‌های نظری کارآمدی فرهنگ در اسلام»، مجله اندیشة حوزه, ش 29.