استاد گروه معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران
چکیده
پرسش از نسبتِ ایمان و امنیت درگفتمان اسلامی ، سؤالی مهم ارزیابی می‌شود. در این باره دیدگاه‌های متفاوتی مطرح شده که آن‌ها به دو دستة «عرفی‌گرا» و «شریعتمدار» تقسیم می شوند. درحالی‌که «عرفی‌انگاران» از تفکیک بین نظریة امنیت و اسلام سخن می‌گویند؛ شریعتمداران از ضرورت فهم دینی امنیت و ارائة نظریه‌های اسلامی دفاع می‌کنند. اگرچه عرفی انگاری در گفتمان انقلاب اسلامی نقد شده و امروزه از محوریت رویکرد شریعتمدار در مطالعات امنیتی سخن می‌رود، باید توجه داشت که دیدگاه‌های شریعتمدار یکسان نبوده و شاهد عرضة رویکردهای متفاوتی در تبیین نسبت بین ایمان و امنیت هستیم. محقق در نوشتارحاضر بر آن است تا امنیت را در پرتو نظریة «حضور فراگیر و گستردة ایمان به خداوند متعال» فهم و تبیین کند. مطابق این نظریه، اسلام بیانگر گفتمان تازه‌ای در حوزة امنیت ارزیابی می‌شود که در مقابل گفتمان جاهلی قرار دارد و توحید به مثابة محور اصلی امنیت مطرح است. بر این اساس در برابرِ تلقی جاهلی از امنیت که قائل به بنای امنیت و فهم آن مبتنی بر تکثرگرایی و شرک، عینیت‌باوری، تداول، منفعت‌طلبی، حمیّت و جهل است؛اسلام نظریة جدیدی را تأسیس می‌کند که در آن امنیت بر بنیاد توحید، ولایت، سعادت، تعهد و هدایت قرار دارد.
